Η ιστορία της Γραφής και των βιβλιοθηκών

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΤΡΑ ΣΤΟΝ…ΣΚΛΗΡΟ ΔΙΣΚΟ

         

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η Ιστορία της Γραφής και των Βιβλιοθηκών – Από την Πέτρα στο.. Σκληρό Δίσκο» με εκφραστικά μέσα το παραμύθι, την ποίηση, την αυτοψία, τη σωματική έκφραση, την εικαστική δημιουργία και τη βιωματική επαφή ταξιδεύει τα παιδιά στο γοητευτικό κόσμο της γραφής από την αρχαιότητα έως σήμερα. Ένα μαγικό ταξίδι στο χρόνο με πυξίδα την αθανασία και συγχρόνως βυθοσκόπηση στη συλλογική μνήμη και την πολιτιστική αυτογνωσία της ανθρωπότητας.

Το πρόγραμμα είναι δίωρης διάρκειας και μπορούν να συμμετέχουν κατόπιν συνεννόησης σχολικές ομάδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Ε΄ Δημοτικού και της Β΄ Γυμνασίου αντίστοιχα.

Βασικοί άξονες του προγράμματος είναι:

 α) η ιστορία της γραφής στην διαπολιτισμική και διαχρονική της διάσταση,

 β) η ιστορία του βιβλίου από την αρχαία εικονογραφία έως τα μεσαιωνικά χειρόγραφα και τα τυπωμένα ή ηλεκτρονικά βιβλία και

 

Βραχογραφία.

Μεσαιωνικό χειρόγραφο.

Ηλεκτρονικό βιβλίο.

 γ) η λειτουργία των Βιβλιοθηκών

Το πρόγραμμα διαρθρώνεται στα εξής μέρη:

1. Σύντομη προβολή διαφανειών με εικόνες που διατρέχουν την ιστορία της Γραφής και των Βιβλιοθηκών και ιστορική χαρτογράφηση του θέματος.  Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις επιγραφές των Αχαρνών από επιτάφιες στήλες και ψηφίσματα που πιστοποιούν τη μακραίωνη ιστορία του τόπου.

2. Βίντεο σχετικά με το γνωστικό αντικείμενο.

3. Παιχνίδια γνώσης και παρατηρητικότητας.

4. Εργαστήρι αφής: τα παιδιά έρχονται σε άμεση απτική επαφή με διάφορα υλικά και σύνεργα γραφής όπως αντίγραφο δίσκου της Φαιστού, πινακίδες γραμμικής Β, φύλλα παπύρου, κομμάτια περγαμηνής, γραφίδες από καλάμι, φτερά, κηρωμένες πλάκες, πινέλα, κείμενα ιερογλυφικής, εβραϊκής, κινέζικης  γραφής, σύστημα Μπράιγ κ.ά.

   

   Δίσκος Φαιστού.

    

   

   Κείμενο Εβραϊκής Γραφής.

   

   Ιερογλυφικά.

   

   Κινέζικη Γραφή.

   

   Σύστημα Μπράιγ.

5. Αυτοσχεδιαστική παραγωγή παραμυθιού από τα παιδιά και σωματικό παιχνίδι «Γράφω με το Σώμα».

6. Δημιουργικό εργαστήρι: «Μικρός βιβλιοθηκονόμος» όπου τα παιδιά εξοικειώνονται με τις βασικές αρχές της επιστήμης της βιβλιοθηκονομίας (αποδελτίωση, καταλογογράφηση, ηλεκτρονική αναζήτηση), παίζουν παιχνίδι αναζήτησης βιβλίων στα ράφια ή στις καρτέλες και μαθαίνουν τα μυστικά ενός σωστού αναγνώστη και χρήστη των Βιβλιοθηκών.

• Στην πρώτη ενότητα οι μαθητές παρακολουθούν τις αναπαραστάσεις των πρωτόγονων ανθρώπων σε βραχογραφίες, τη γένεση της σφηνοειδούς γραφής στη Μεσοποταμία, την ιερογλυφική στην Αίγυπτο, την φοινικική, και τον Ελλαδικό χώρο από τα εικονογράμματα, τα ιδεογράμματα και τα  σύμβολα της γραμμικής γραφής Α και Β έως το  αλφάβητο. Ανιχνεύονται οι οικονομικές –κοινωνικές και θρησκευτικές συνθήκες που οδήγησαν στη επινόηση της γραφής όπως η συγκρότηση κεντρικής εξουσίας που διαχειρίζεται το πλεόνασμα της παραγωγής, η ανάγκη λογιστικής καταγραφής των προϊόντων, η ανάγκη διατήρησης της μνήμης.

  

  Σφηνοειδής Γραφή.

  

  Φοινικική επιγραφή.

  

  Αραβική Γραφή.

• Στην δεύτερη ενότητα γίνεται αναφορά στις βιβλιοθήκες από την αρχαιότητα έως την αναγέννηση και από την τυπογραφία στις ψηφιακές βιβλιοθήκες του σήμερα.

• Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν έργα ζωγραφικής όπου παριστάνονται μορφές που κρατούν βιβλία ή γράφουν.

  

  Η σχολή των Αθηνών. Ραφαήλ 1510-1511.

  

  Denis Diderot.

• Στο εργαστήριο δραστηριοτήτων οι μαθητές άλλοτε σαν γραφείς χαράσσουν σε νωπό πηλό σημεία της Γραμμικής Γραφής Β            (αρχαϊκή μορφή της ελληνικής γλώσσας) και άλλοτε αντιγράφουν σε πάπυρο λέξεις στα ιερογλυφικά, τα εβραϊκά τα αρχαία ελληνικά και  τα  κινέζικα.

  

  Αρχαία ελληνική επιγραφή.

  

  Γραμμική Β΄.

Στόχοι του προγράμματος :

 

1. Να κατανοήσουν οι μαθητές την αξία της γραφής στην εξέλιξη της ανθρωπότητας (τις ανάγκες που εξυπηρετούσε, τις συνθήκες που ευνόησαν τη δημιουργία της ή την αντικατάστασή της).

   

   Εξέλιξη Γραφής 2.

   

   Εξέλιξη Γραφής 1.

2. Να κατανοήσουν οι μαθητές ότι η δημιουργία της γραφής είναι πολιτιστική διαδικασία δανείων και αλληλεπιδράσεων.

3. Να γνωρίσουν τα υλικά γραφής .

4. Να κατανοήσουν την άρρηκτη σχέση γραφής και βιβλιοθηκών.

5. Να παρακολουθήσουν την ιστορία των πρώτων βιβλιοθηκών και το ρόλο που διαδραμάτιζαν  στην αρχαία κοινωνία.

6. Να ανιχνεύσουν τις επιδράσεις που δέχθηκαν από τα πνευματικά ρεύματα και τις σχολές της εποχής τους.

7. Να κατανοήσουν το ρόλο που διαδραματίζουν οι βιβλιοθήκες στον εκδημοκρατισμό της γνώσης.

8. Να έρθουν σε επαφή με το βιβλίο και τις βιβλιοθήκες.

Κάνοντας κλικ εδώ, μπορείτε να κατεβάσετε την αίτηση συμμετοχής για τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Τμήματος